Indonesia B-LOC ARG1 adalah O V negara O ARG1 kepulauan O ARG1 . O O Sumpah B-EVENT ARG1 Pemuda I-EVENT ARG1 dideklarasikan O V pada O ARGM-TMP 28 B-DATE ARGM-TMP Oktober I-DATE ARGM-TMP 1928 I-DATE ARGM-TMP di O ARGM-LOC Jakarta B-LOC ARGM-LOC . O O VOC B-ORG ARG1 berdiri O V pada O ARGM-TMP tahun O ARGM-TMP 1602 B-DATE ARGM-TMP di O ARGM-LOC Belanda B-LOC ARGM-LOC . O O Indonesia B-LOC ARG0 merdeka O V pada O ARGM-TMP 17 B-DATE ARGM-TMP Agustus I-DATE ARGM-TMP 1945 I-DATE ARGM-TMP di O ARGM-LOC Jakarta B-LOC ARGM-LOC . O O Gajah B-PER ARG0 Mada I-PER ARG0 mengucapkan O V Sumpah B-EVENT ARG1 Palapa I-EVENT ARG1 untuk O O mempersatukan O V Nusantara B-LOC ARG1 . O O Budi B-ORG ARG1 Utomo I-ORG ARG1 didirikan O V pada O ARGM-TMP 20 B-DATE ARGM-TMP Mei I-DATE ARGM-TMP 1908 I-DATE ARGM-TMP . O O Belanda B-ORG ARG0 melakukan O V politik O ARG1 devide O ARG1 et O ARG1 impera O ARG1 di O ARGM-LOC Indonesia B-LOC ARGM-LOC . O O Gunung B-LOC ARG0 Tambora I-LOC ARG0 meletus O V pada O ARGM-TMP tahun O ARGM-TMP 1815 B-DATE ARGM-TMP dan O O mengubah O V iklim O ARG1 dunia O ARG1 . O O Ki B-PER ARG0 Hajar I-PER ARG0 Dewantara I-PER ARG0 mendirikan O V Taman B-ORG ARG1 Siswa I-ORG ARG1 . O O Sriwijaya B-ORG ARG1 merupakan O V kerajaan O ARG1 maritim O ARG1 terbesar O ARG1 di O ARGM-LOC Asia B-LOC ARGM-LOC Tenggara I-LOC ARGM-LOC . O O Tragedi B-EVENT ARG1 10 B-DATE ARGM-TMP November I-DATE ARGM-TMP 1945 I-DATE ARGM-TMP terjadi O V di O ARGM-LOC Surabaya B-LOC ARGM-LOC . O O Indonesia B-LOC ARG1 terletak O V di O ARGM-LOC antara O ARGM-LOC Benua B-LOC ARGM-LOC Asia I-LOC ARGM-LOC dan O O Australia B-LOC ARGM-LOC . O O VOC B-ORG ARG1 merupakan O V perusahaan O ARG1 dagang O ARG1 Belanda B-LOC ARG1 yang O O didirikan O V tahun O ARGM-TMP 1602 B-DATE ARGM-TMP . O O Penyebaran O ARG1 Islam B-EVENT ARG1 di O ARGM-LOC Indonesia B-LOC ARGM-LOC berkembang O V pesat O ARGM-MNR pada O ARGM-TMP abad O ARGM-TMP ke-13 B-DATE ARGM-TMP . O O Asia B-LOC ARG1 adalah O V benua O ARG1 dengan O ARG1 jumlah O ARG1 penduduk O ARG1 terbesar O ARG1 di O ARGM-LOC dunia O ARGM-LOC . O O Orde B-EVENT ARG1 Baru I-EVENT ARG1 berkuasa O V di O ARGM-LOC Indonesia B-LOC ARGM-LOC mulai O ARGM-TMP tahun O ARGM-TMP 1966 B-DATE ARGM-TMP . O O Selat B-LOC ARG1 Malaka I-LOC ARG1 adalah O V jalur O ARG1 perdagangan O ARG1 penting O ARG1 sejak O ARGM-TMP abad O ARGM-TMP ke-7 B-DATE ARGM-TMP . O O Gunung B-LOC ARG0 Krakatau I-LOC ARG0 meletus O V pada O ARGM-TMP tahun O ARGM-TMP 1883 B-DATE ARGM-TMP . O O Indonesia B-LOC ARG0 memiliki O V keragaman O ARG1 budaya O ARG1 yang O ARG1 tinggi O ARG1 . O O Reformasi B-EVENT ARG1 di O ARGM-LOC Indonesia B-LOC ARGM-LOC dimulai O V pada O ARGM-TMP tahun O ARGM-TMP 1998 B-DATE ARGM-TMP . O O Indonesia B-LOC ARG0 memiliki O V dua O ARG1 musim O ARG1 yaitu O ARG1 hujan O ARG1 dan O ARG1 kemarau O ARG1 . O O Indonesia B-LOC ARG0 memiliki O V iklim O ARG1 tropis O ARG1 sepanjang O ARGM-TMP tahun O ARGM-TMP . O O Pithecanthropus B-PER ARG1 erectus I-PER ARG1 ditemukan O V di O ARGM-LOC Trinil B-LOC ARGM-LOC oleh O ARGM-CAU Eugene B-PER ARGM-CAU Dubois I-PER ARGM-CAU . O O Afrika B-LOC ARG1 dijuluki O V sebagai O ARGM-PRD Benua O ARG2 Hitam O ARG2 . O O Proklamasi B-EVENT ARG1 kemerdekaan I-EVENT ARG1 Indonesia B-LOC ARG1 dibacakan O V di O ARGM-LOC Jalan B-LOC ARGM-LOC Pegangsaan I-LOC ARGM-LOC Timur I-LOC ARGM-LOC Jakarta I-LOC ARGM-LOC . O O Kelapa O ARG1 sawit O ARG1 merupakan O V komoditas O ARG1 ekspor O ARG1 unggulan O ARG1 Indonesia B-LOC ARGM-LOC . O O Situs B-LOC ARG1 Sangiran I-LOC ARG1 disebut O V sebagai O ARG1 pusat O ARG1 evolusi O ARG1 manusia O ARG1 dunia O ARG1 . O O Internet O ARG0 mempercepat O V proses O ARG1 globalisasi O ARG1 di O ARGM-LOC seluruh O ARGM-LOC dunia O ARGM-LOC . O O Letusan O ARG1 Gunung B-LOC ARG1 Tambora I-LOC ARG1 pada O ARGM-TMP 1815 B-DATE ARGM-TMP mengubah O V iklim O ARG1 global O ARG1 . O O Pendidikan O ARG1 dapat O V menjadi O V alat O ARG1 mobilitas O ARG1 sosial O ARG1 vertikal O ARG1 . O O Organisasi O ARG1 Indische B-ORG ARG1 Partij I-ORG ARG1 berdiri O V pada O ARGM-TMP 1912 B-DATE ARGM-TMP . O O Kerajaan O ARG1 Majapahit B-ORG ARG1 berdiri O V pada O ARGM-TMP akhir O ARGM-TMP abad O ARGM-TMP ke-13 B-DATE ARGM-TMP . O O Kerajaan O ARG1 Sriwijaya B-ORG ARG1 berpusat O V di O ARGM-LOC Sumatra B-LOC ARGM-LOC Selatan I-LOC ARGM-LOC . O O Sungai O ARG1 Nil B-LOC ARG1 merupakan O V sumber O ARG1 kehidupan O ARG1 utama O ARG1 di O ARGM-LOC Mesir B-LOC ARGM-LOC . O O Kerajaan O ARG1 Kediri B-ORG ARG1 terkenal O V dengan O ARGM-MNR kitab O ARGM-MNR Kakawin B-EVENT ARGM-MNR Arjunawiwaha I-EVENT ARGM-MNR . O O Kerajaan O ARG1 Tarumanegara B-ORG ARG1 berkembang O V di O ARGM-LOC wilayah O ARGM-LOC Jawa B-LOC ARGM-LOC Barat I-LOC ARGM-LOC . O O Negara O ARG0 ASEAN B-ORG ARG0 melakukan O V perdagangan O ARG1 bebas O ARG1 melalui O ARGM-MNR AFTA B-ORG ARGM-MNR . O O Asia B-LOC ARG1 dan O O Eropa B-LOC ARG1 dipisahkan O V oleh O ARGM-LOC Pegunungan B-LOC ARGM-LOC Ural I-LOC ARGM-LOC . O O Islam B-EVENT ARG1 masuk O V ke O ARGM-LOC Indonesia B-LOC ARGM-LOC melalui O ARGM-MNR jalur O ARGM-MNR perdagangan O ARGM-MNR . O O Letusan O ARG1 Gunung B-LOC ARG1 Krakatau I-LOC ARG1 mengakibatkan O V tsunami O ARG1 besar O ARG1 pada O ARGM-TMP tahun O ARGM-TMP 1883 B-DATE ARGM-TMP . O O Jepang B-LOC ARG0 mendarat O V di O ARGM-LOC Tarakan B-LOC ARGM-LOC pada O ARGM-TMP Januari B-DATE ARGM-TMP 1942 I-DATE ARGM-TMP . O O Benua O ARG1 Asia B-LOC ARG1 memiliki O V luas O ARG1 sekitar O ARGM-MNR 44 O ARGM-MNR juta O ARGM-MNR kilometer O ARGM-MNR persegi O ARGM-MNR . O O Gunung B-LOC ARG1 Everest I-LOC ARG1 terletak O V di O ARGM-LOC perbatasan O ARGM-LOC Nepal B-LOC ARGM-LOC dan O O Tibet B-LOC ARGM-LOC . O O Kerajaan O ARG1 Mataram B-ORG ARG1 Kuno I-ORG ARG1 berkembang O V di O ARGM-LOC Pulau O ARGM-LOC Jawa B-LOC ARGM-LOC pada O ARGM-TMP abad O ARGM-TMP ke-8 B-DATE ARGM-TMP . O O Asia B-LOC ARG1 dikenal O V sebagai O ARG1 benua O ARG1 dengan O ARG1 jumlah O ARG1 penduduk O ARG1 terbesar O ARG1 . O O Kerajaan O ARG1 Kutai B-ORG ARG1 berlokasi O V di O ARGM-LOC Kalimantan B-LOC ARGM-LOC Timur I-LOC ARGM-LOC . O O ASEAN B-ORG ARG1 didirikan O V pada O ARGM-TMP 8 B-DATE ARGM-TMP Agustus I-DATE ARGM-TMP 1967 I-DATE ARGM-TMP di O ARGM-LOC Bangkok B-LOC ARGM-LOC . O O Australia B-LOC ARG1 terletak O V di O ARGM-LOC sebelah O ARGM-LOC selatan O ARGM-LOC Benua B-LOC ARGM-LOC Asia I-LOC ARGM-LOC . O O Selat B-LOC ARG1 Gibraltar I-LOC ARG1 menghubungkan O V Laut B-LOC ARG1 Mediterania I-LOC ARG1 dengan O ARG1 Samudra B-LOC ARG1 Atlantik I-LOC ARG1 . O O Benua O ARG1 Amerika B-LOC ARG1 terdiri O V atas O ARG1 Amerika B-LOC ARG1 Utara I-LOC ARG1 dan O O Amerika B-LOC ARG1 Selatan I-LOC ARG1 . O O Kebudayaan O ARG1 Dongson B-EVENT ARG1 berkembang O V di O ARGM-LOC Asia B-LOC ARGM-LOC Tenggara I-LOC ARGM-LOC pada O ARGM-TMP zaman O ARGM-TMP perunggu O ARGM-TMP . O O Kerajaan O ARG1 Samudra B-ORG ARG1 Pasai I-ORG ARG1 berkembang O V pada O ARGM-TMP abad O ARGM-TMP ke-13 B-DATE ARGM-TMP . O O Kerajaan O ARG1 Demak B-ORG ARG1 didirikan O V oleh O ARGM-CAU Raden B-PER ARGM-CAU Patah I-PER ARGM-CAU . O O Kerajaan O ARG1 Singhasari B-ORG ARG1 didirikan O V pada O ARGM-TMP 1222 B-DATE ARGM-TMP oleh O ARGM-CAU Ken B-PER ARGM-CAU Arok I-PER ARGM-CAU . O O Pulau O ARG1 Sumatra B-LOC ARG1 sering O ARGM-MNR disebut O V dengan O ARG1 Swarna B-LOC ARG1 Dwipa I-LOC ARG1 . O O Kerajaan O ARG1 Buleleng B-ORG ARG1 berkembang O V di O ARGM-LOC pulau O ARGM-LOC Bali B-LOC ARGM-LOC . O O Bangsa O ARG1 Melayu B-LOC ARG1 berasal O V dari O ARGM-LOC daratan O ARGM-LOC Asia B-LOC ARGM-LOC . O O Gunung B-LOC ARG1 Merapi I-LOC ARG1 terletak O V di O ARGM-LOC perbatasan O ARGM-LOC Yogyakarta B-LOC ARGM-LOC dan O O Jawa B-LOC ARGM-LOC Tengah I-LOC ARGM-LOC . O O Samudra B-LOC ARG1 Atlantik I-LOC ARG1 adalah O V samudra O ARG1 terluas O ARG1 kedua O ARG1 di O ARGM-LOC dunia O ARGM-LOC . O O Tanam B-EVENT ARG1 Paksa I-EVENT ARG1 dilaksanakan O V pada O ARGM-TMP masa O ARGM-TMP pemerintahan O ARGM-TMP Gubernur B-PER ARGM-CAU Jenderal I-PER ARGM-CAU Van I-PER ARGM-CAU den I-PER ARGM-CAU Bosch I-PER ARGM-CAU . O O Kerajaan O ARG1 Kalingga B-ORG ARG1 dipimpin O V oleh O ARGM-CAU Ratu B-PER ARGM-CAU Shima I-PER ARGM-CAU yang O ARGM-MNR bijaksana O ARGM-MNR . O O Kerajaan O ARG1 Kediri B-ORG ARG1 dikenal O V dengan O ARGM-MNR raja O ARG1 terkenalnya O ARG1 yaitu O ARG1 Jayabaya B-PER ARG1 . O O Kerajaan O ARG1 Kutai B-ORG ARG1 berdiri O V sekitar O ARGM-TMP abad O ARGM-TMP ke-4 B-DATE ARGM-TMP Masehi I-DATE ARGM-TMP . O O Asia B-LOC ARG1 adalah O V benua O ARG1 terbesar O ARG1 di O ARGM-LOC dunia O ARGM-LOC . O O Selat B-LOC ARG1 Malaka I-LOC ARG1 menghubungkan O V Samudra B-LOC ARG1 Hindia I-LOC ARG1 dan O O Laut B-LOC ARG1 Cina I-LOC ARG1 Selatan I-LOC ARG1 . O O Sungai O ARG1 Amazon B-LOC ARG1 merupakan O V sungai O ARG1 terpanjang O ARG1 di O ARGM-LOC Amerika B-LOC ARGM-LOC Selatan I-LOC ARGM-LOC . O O Kerajaan O ARG1 Sriwijaya B-ORG ARG1 mempunyai O V kekuatan O ARG1 di O ARGM-LOC bidang O ARGM-LOC maritim O ARGM-LOC . O O Proklamasi B-EVENT ARG1 Kemerdekaan I-EVENT ARG1 Indonesia B-LOC ARG1 terjadi O V pada O ARGM-TMP 17 B-DATE ARGM-TMP Agustus I-DATE ARGM-TMP 1945 I-DATE ARGM-TMP . O O Papua B-LOC ARG1 terletak O V di O ARGM-LOC sebelah O ARGM-LOC timur O ARGM-LOC Indonesia B-LOC ARGM-LOC . O O Gunung B-LOC ARG1 Bromo I-LOC ARG1 adalah O V gunung O ARG1 api O ARG1 aktif O ARG1 yang O ARG1 ada O ARG1 di O ARGM-LOC Jawa B-LOC ARGM-LOC Timur I-LOC ARGM-LOC . O O Revolusi B-EVENT ARG1 Industri I-EVENT ARG1 dimulai O V di O ARGM-LOC Inggris B-LOC ARGM-LOC pada O ARGM-TMP abad O ARGM-TMP ke-18 B-DATE ARGM-TMP . O O Candi O ARG1 Borobudur B-LOC ARG1 dibangun O V pada O ARGM-TMP abad O ARGM-TMP ke-8 B-DATE ARGM-TMP . O O Kerajaan O ARG1 Malaka B-ORG ARG1 berkembang O V sebagai O ARGM-MNR pusat O ARGM-MNR perdagangan O ARGM-MNR di O ARGM-LOC Asia B-LOC ARGM-LOC Tenggara I-LOC ARGM-LOC . O O Negara O ARG1 Australia B-LOC ARG1 beriklim O V kering O ARG1 di O ARGM-LOC sebagian O ARGM-LOC besar O ARGM-LOC wilayahnya O ARGM-LOC . O O Asia B-LOC ARG1 Tenggara I-LOC ARG1 memiliki O V banyak O ARG1 negara O ARG1 kepulauan O ARG1 seperti O ARG1 Indonesia B-LOC ARG1 dan O O Filipina B-LOC ARG1 . O O Kerajaan O ARG1 Majapahit B-ORG ARG1 dikenal O V karena O ARGM-CAU keberhasilannya O ARG1 memperluas O V wilayah O ARG1 Nusantara B-LOC ARG1 . O O Afrika B-LOC ARG1 memiliki O V Sahara B-LOC ARG1 sebagai O ARGM-MNR gurun O ARG1 terbesar O ARG1 di O ARGM-LOC dunia O ARGM-LOC . O O Sungai O ARG1 Nil B-LOC ARG1 mengalir O V dari O ARGM-LOC Uganda B-LOC ARGM-LOC ke O ARGM-LOC Mesir B-LOC ARGM-LOC . O O Samudra B-LOC ARG1 Pasifik I-LOC ARG1 adalah O V samudra O ARG1 terluas O ARG1 di O ARGM-LOC dunia O ARGM-LOC . O O Kegiatan O ARG1 bercocok O V tanam O ARG1 berkembang O V pada O ARGM-TMP zaman O ARGM-TMP Neolitikum B-EVENT ARGM-TMP . O O Indonesia B-LOC ARG0 memiliki O V ribuan O ARG1 pulau O ARG1 yang O ARG1 tersebar O V di O ARGM-LOC Asia B-LOC ARGM-LOC Tenggara I-LOC ARGM-LOC . O O Candi O ARG1 Prambanan B-LOC ARG1 merupakan O V candi O ARG1 Hindu O ARG1 terbesar O ARG1 di O ARGM-LOC Indonesia B-LOC ARGM-LOC . O O Kerajaan O ARG1 Banjar B-ORG ARG1 berkembang O V di O ARGM-LOC Kalimantan B-LOC ARGM-LOC Selatan I-LOC ARGM-LOC . O O Benua O ARG1 Amerika B-LOC ARG1 dibagi O V menjadi O ARGM-MNR Amerika B-LOC ARG1 Utara I-LOC ARG1 dan O O Amerika B-LOC ARG1 Selatan I-LOC ARG1 . O O Sungai O ARG1 Amazon B-LOC ARG1 mengalir O V melalui O ARGM-LOC hutan O ARGM-LOC Amazon B-LOC ARGM-LOC . O O Samudra B-LOC ARG1 Atlantik I-LOC ARG1 memisahkan O V Benua O ARG1 Amerika B-LOC ARG1 dan O O Eropa B-LOC ARG1 . O O Asia B-LOC ARG1 dan O O Afrika B-LOC ARG1 terhubung O V oleh O ARGM-MNR Terusan B-LOC ARGM-MNR Suez I-LOC ARGM-MNR . O O Gunung B-LOC ARG1 Everest I-LOC ARG1 adalah O V gunung O ARG1 tertinggi O ARG1 di O ARGM-LOC dunia O ARGM-LOC . O O Negara O ARG1 Jepang B-LOC ARG1 terletak O V di O ARGM-LOC Asia B-LOC ARGM-LOC Timur I-LOC ARGM-LOC . O O Eropa B-LOC ARG1 memiliki O V banyak O ARG1 negara O ARG1 berkembang O ARG1 . O O Benua O ARG1 Australia B-LOC ARG1 dikelilingi O V oleh O ARGM-LOC samudra O ARGM-LOC dan O ARGM-LOC laut O ARGM-LOC . O O Kerajaan O ARG1 Ternate B-ORG ARG1 berkembang O V di O ARGM-LOC Maluku B-LOC ARGM-LOC Utara I-LOC ARGM-LOC . O O Sungai O ARG1 Yangtze B-LOC ARG1 adalah O V sungai O ARG1 terpanjang O ARG1 di O ARGM-LOC Asia B-LOC ARGM-LOC . O O Laut B-LOC ARG1 Mati I-LOC ARG1 terletak O V di O ARGM-LOC antara O ARGM-LOC Yordania B-LOC ARGM-LOC dan O O Israel B-LOC ARGM-LOC . O O Pulau O ARG1 Sulawesi B-LOC ARG1 memiliki O V bentuk O ARG1 seperti O ARGM-MNR huruf O ARGM-MNR K O ARGM-MNR . O O Selat B-LOC ARG1 Gibraltar I-LOC ARG1 memisahkan O V Benua O ARG1 Eropa B-LOC ARG1 dan O O Afrika B-LOC ARG1 . O O Asia B-LOC ARG1 adalah O V benua O ARG1 terpadat O ARG1 di O ARGM-LOC dunia O ARGM-LOC . O O Negara O ARG1 Thailand B-LOC ARG1 beribukota O V di O ARGM-LOC Bangkok B-LOC ARGM-LOC . O O Benua O ARG1 Antartika B-LOC ARG1 memiliki O V suhu O ARG1 terdingin O ARG1 di O ARGM-LOC dunia O ARGM-LOC . O O Selat B-LOC ARG1 Makassar I-LOC ARG1 terletak O V antara O ARGM-LOC Pulau O ARGM-LOC Kalimantan B-LOC ARGM-LOC dan O O Pulau O ARGM-LOC Sulawesi B-LOC ARGM-LOC . O O Kerajaan O ARG1 Makassar B-ORG ARG1 berkembang O V pada O ARGM-TMP abad O ARGM-TMP ke-16 B-DATE ARGM-TMP di O ARGM-LOC Sulawesi B-LOC ARGM-LOC Selatan I-LOC ARGM-LOC . O O Samudra B-LOC ARG1 Hindia I-LOC ARG1 terletak O V di O ARGM-LOC sebelah O ARGM-LOC selatan O ARGM-LOC Benua B-LOC ARGM-LOC Asia O O . O O Gunung B-LOC ARG1 Fuji I-LOC ARG1 terletak O V di O ARGM-LOC Jepang B-LOC ARGM-LOC . O O Afrika B-LOC ARG1 memiliki O V jumlah O ARG1 negara O ARG1 terbanyak O ARG1 di O ARGM-LOC dunia O ARGM-LOC . O O Sungai O ARG1 Nil B-LOC ARG1 terkenal O V sebagai O ARGM-MNR sungai O ARGM-MNR terpanjang O ARGM-MNR di O ARGM-LOC Afrika B-LOC ARGM-LOC . O O Benua O ARG1 Eropa B-LOC ARG1 terkenal O V dengan O ARGM-MNR empat O ARG1 musim O ARG1 yang O ARG1 berbeda O ARG1 . O O Terusan B-LOC ARG1 Panama I-LOC ARG1 menghubungkan O V Samudra B-LOC ARG1 Atlantik I-LOC ARG1 dan O O Samudra B-LOC ARG1 Pasifik I-LOC ARG1 . O O Negara O ARG1 Brunei B-LOC ARG1 Darussalam I-LOC ARG1 terletak O V di O ARGM-LOC Pulau O ARGM-LOC Kalimantan B-LOC ARGM-LOC . O O Antartika B-LOC ARG1 hanya O ARGM-MOD dihuni O V oleh O ARGM-CAU peneliti O ARG1 . O O Australia B-LOC ARG1 adalah O V benua O ARG1 terkecil O ARG1 di O ARGM-LOC dunia O ARGM-LOC . O O Sungai O ARG1 Amazon B-LOC ARG1 terletak O V di O ARGM-LOC Benua O ARGM-LOC Amerika B-LOC ARGM-LOC Selatan I-LOC ARGM-LOC . O O Danau O ARG1 Baikal B-LOC ARG1 merupakan O V danau O ARG1 terdalam O ARG1 di O ARGM-LOC dunia O ARGM-LOC . O O Sungai O ARG1 Mississippi B-LOC ARG1 mengalir O V di O ARGM-LOC Amerika B-LOC ARGM-LOC Serikat I-LOC ARGM-LOC . O O Mount B-LOC ARG1 Elbrus I-LOC ARG1 adalah O V gunung O ARG1 tertinggi O ARG1 di O ARGM-LOC Benua O ARGM-LOC Eropa B-LOC ARGM-LOC . O O Padang O ARG1 Pasir O ARG1 Gobi B-LOC ARG1 terletak O V di O ARGM-LOC Asia B-LOC ARGM-LOC Tengah I-LOC ARGM-LOC . O O Negara O ARG1 Filipina B-LOC ARG1 terdiri O V dari O ARG1 lebih O ARG1 dari O ARG1 7.000 O ARG1 pulau O ARG1 . O O Selat B-LOC ARG1 Bosporus I-LOC ARG1 menghubungkan O V Laut B-LOC ARG1 Hitam I-LOC ARG1 dan O O Laut B-LOC ARG1 Marmara I-LOC ARG1 . O O Gunung B-LOC ARG1 Kilimanjaro I-LOC ARG1 berada O V di O ARGM-LOC Tanzania B-LOC ARGM-LOC . O O Benua O ARG1 Afrika B-LOC ARG1 terkenal O V dengan O ARGM-MNR hewan-hewan O ARG1 liar O ARG1 . O O Australia B-LOC ARG1 memiliki O V iklim O ARG1 gurun O ARG1 di O ARGM-LOC bagian O ARGM-LOC tengah O ARGM-LOC . O O Pegunungan O ARG1 Andes B-LOC ARG1 merupakan O V pegunungan O ARG1 terpanjang O ARG1 di O ARGM-LOC Benua O ARGM-LOC Amerika B-LOC ARGM-LOC Selatan I-LOC ARGM-LOC . O O Gunung B-LOC ARG1 Aconcagua I-LOC ARG1 terletak O V di O ARGM-LOC Argentina B-LOC ARGM-LOC . O O Sahara B-LOC ARG1 adalah O V gurun O ARG1 terluas O ARG1 di O ARGM-LOC dunia O ARGM-LOC . O O Negara O ARG1 Singapura B-LOC ARG1 terletak O V di O ARGM-LOC Asia B-LOC ARGM-LOC Tenggara I-LOC ARGM-LOC . O O Selat B-LOC ARG1 Dardanella I-LOC ARG1 menghubungkan O V Laut B-LOC ARG1 Aegea I-LOC ARG1 dengan O ARGM-MNR Laut B-LOC ARG1 Marmara I-LOC ARG1 . O O Danau O ARG1 Victoria B-LOC ARG1 merupakan O V danau O ARG1 terbesar O ARG1 di O ARGM-LOC Afrika B-LOC ARGM-LOC . O O Pegunungan O ARG1 Rocky B-LOC ARG1 terdapat O V di O ARGM-LOC Amerika B-LOC ARGM-LOC Utara I-LOC ARGM-LOC . O O Negara O ARG1 Kamboja B-LOC ARG1 memiliki O V Candi O ARG1 Angkor B-LOC ARG1 Wat I-LOC ARG1 yang O ARGM-MNR terkenal O ARGM-MNR . O O Sungai O ARG1 Seine B-LOC ARG1 mengalir O V melewati O ARGM-MNR kota O ARGM-MNR Paris B-LOC ARGM-MNR . O O Benua O ARG1 Asia B-LOC ARG1 merupakan O V benua O ARG1 dengan O ARGM-MNR populasi O ARGM-MNR terbanyak O ARGM-MNR . O O Sungai O ARG1 Gangga B-LOC ARG1 merupakan O V sungai O ARG1 suci O ARG1 bagi O ARGM-CAU umat O ARGM-CAU Hindu B-ORG ARGM-CAU di O ARGM-LOC India B-LOC ARGM-LOC . O O Danau O ARG1 Toba B-LOC ARG1 adalah O V danau O ARG1 terbesar O ARG1 di O ARGM-LOC Indonesia B-LOC ARGM-LOC . O O Sungai O ARG1 Rhein B-LOC ARG1 mengalir O V melalui O ARGM-MNR Jerman B-LOC ARGM-MNR dan O O Belanda B-LOC ARGM-MNR . O O Gunung B-LOC ARG1 Etna I-LOC ARG1 adalah O V gunung O ARG1 api O ARG1 teraktif O ARG1 di O ARGM-LOC Eropa B-LOC ARGM-LOC . O O Benua O ARG1 Australia B-LOC ARG1 memiliki O V Padang O ARG1 Pasir O ARG1 Simpson B-LOC ARG1 yang O ARGM-MNR luas O ARGM-MNR . O O Terusan B-LOC ARG1 Suez I-LOC ARG1 menghubungkan O V Laut B-LOC ARG1 Merah I-LOC ARG1 dan O O Laut B-LOC ARG1 Mediterania I-LOC ARG1 . O O Negara O ARG1 Mesir B-LOC ARG1 terletak O V di O ARGM-LOC Benua O ARGM-LOC Afrika B-LOC ARGM-LOC . O O Gunung B-LOC ARG1 Denali I-LOC ARG1 adalah O V gunung O ARG1 tertinggi O ARG1 di O ARGM-LOC Amerika B-LOC ARGM-LOC Utara I-LOC ARGM-LOC . O O Benua O ARG1 Amerika B-LOC ARG1 terdiri O V atas O ARG1 dua O ARG1 benua O ARG1 besar O ARG1 . O O Gunung B-LOC ARG1 Mont I-LOC ARG1 Blanc I-LOC ARG1 adalah O V gunung O ARG1 tertinggi O ARG1 di O ARGM-LOC Eropa B-LOC ARGM-LOC Barat I-LOC ARGM-LOC . O O Negara O ARG1 Laos B-LOC ARG1 berada O V di O ARGM-LOC Asia B-LOC ARGM-LOC Tenggara I-LOC ARGM-LOC . O O Laut B-LOC ARG1 Kaspia I-LOC ARG1 terkenal O V sebagai O ARGM-MNR danau O ARG1 terbesar O ARG1 di O ARGM-LOC dunia O ARGM-LOC . O O Gunung B-LOC ARG1 Cook I-LOC ARG1 terletak O V di O ARGM-LOC Selandia B-LOC ARGM-LOC Baru I-LOC ARGM-LOC . O O Benua O ARG1 Afrika B-LOC ARG1 dilewati O V oleh O ARGM-LOC Garis O ARGM-LOC Khatulistiwa B-LOC ARGM-LOC . O O Negara O ARG1 Vietnam B-LOC ARG1 beribukota O V di O ARGM-LOC Hanoi B-LOC ARGM-LOC . O O Laut B-LOC ARG1 Karibia I-LOC ARG1 berada O V di O ARGM-LOC kawasan O ARGM-LOC Amerika B-LOC ARGM-LOC Tengah I-LOC ARGM-LOC . O O Pegunungan O ARG1 Alpen B-LOC ARG1 terletak O V di O ARGM-LOC wilayah O ARGM-LOC Eropa B-LOC ARGM-LOC Barat I-LOC ARGM-LOC . O O Negara O ARG1 Myanmar B-LOC ARG1 berbatasan O V dengan O ARGM-MNR Thailand B-LOC ARGM-MNR dan O O Laos B-LOC ARGM-MNR . O O Australia B-LOC ARG1 merupakan O V benua O ARG1 yang O ARG1 paling O ARG1 datar O ARG1 di O ARGM-LOC dunia O ARGM-LOC . O O Benua O ARG1 Asia B-LOC ARG1 terletak O V pada O ARGM-LOC 26º B-TIME ARGM-LOC BT I-TIME ARGM-LOC – O O 170º B-TIME ARGM-LOC BT I-TIME ARGM-LOC dan O O 11º B-TIME ARGM-LOC LS I-TIME ARGM-LOC – O O 80º B-TIME ARGM-LOC LU I-TIME ARGM-LOC . O O Hampir O ARGM-MNR seluruh O ARGM-MNR wilayahnya O ARG1 berada O V di O ARGM-LOC belahan O ARGM-LOC bumi O ARGM-LOC utara B-LOC ARGM-LOC ( O O BBU B-LOC ARGM-LOC ) O O . O O Hanya O ARGM-MOD sebagian O ARGM-MOD kecil O ARGM-MOD yang O ARG1 berada O V di O ARGM-LOC belahan O ARGM-LOC bumi O ARGM-LOC selatan B-LOC ARGM-LOC , O O termasuk O ARGM-MNR Indonesia B-LOC ARGM-MNR . O O Batas O ARG1 Benua O ARG1 Asia B-LOC ARG1 ialah O V Samudra B-LOC ARG2 Arktik I-LOC ARG2 di O ARGM-LOC utara B-LOC ARGM-LOC , O O Samudra B-LOC ARG1 Hindia I-LOC ARG1 di O ARGM-LOC selatan B-LOC ARGM-LOC , O O Benua O ARG1 Eropa B-LOC ARG1 , O O Pegunungan B-LOC ARG1 Ural I-LOC ARG1 , O O Laut B-LOC ARG1 Kaspia I-LOC ARG1 , O O Laut B-LOC ARG1 Hitam I-LOC ARG1 , O O Selat B-LOC ARG1 Bosporus I-LOC ARG1 , O O Selat B-LOC ARG1 Dardanella I-LOC ARG1 , O O Laut B-LOC ARG1 Tengah I-LOC ARG1 , O O Terusan B-LOC ARG1 Suez I-LOC ARG1 , O O dan O O Laut B-LOC ARG1 Merah I-LOC ARG1 di O O barat B-LOC ARGM-LOC , O O serta O O dengan O O Selat B-LOC ARG1 Bering I-LOC ARG1 dan O O Samudra B-LOC ARG1 Pasifik I-LOC ARG1 di O ARGM-LOC timur B-LOC ARGM-LOC . O O Benua O ARG1 Asia B-LOC ARG1 merupakan O V benua O ARG1 terluas O ARG1 di O ARGM-LOC permukaan O ARGM-LOC bumi B-LOC ARGM-LOC . O O Luasnya O ARG1 mencapai O V 44.000.000 O ARG1 km2 O ARG1 atau O O seperempat O ARG1 luas O ARG1 wilayah O ARG1 daratan O ARG1 dunia B-LOC ARGM-LOC . O O atau O O empat O ARG1 setengah O ARG1 kali O ARG1 luas O ARG1 Benua B-LOC ARG1 Eropa I-LOC ARG1 . O O Wilayahnya O ARG1 membentang O V dari O ARGM-DIR Turki B-LOC ARGM-DIR di O ARGM-LOC bagian O ARGM-LOC barat O ARGM-LOC sampai O ARGM-DIR Rusia B-LOC ARGM-DIR di O ARGM-LOC bagian O ARGM-LOC timur O ARGM-LOC . O O Benua O ARG1 Asia B-LOC ARG1 juga O ARGM-ADJ meliputi O V Indonesia B-LOC ARG1 di O ARGM-LOC selatan B-LOC ARGM-LOC sampai O ARGM-DIR Rusia B-LOC ARG1 di O ARGM-LOC utara B-LOC ARGM-LOC mendekati O ARGM-DIR kutub O ARGM-LOC utara B-LOC ARGM-LOC . O O Dibandingkan O ARGM-CAU dengan O ARGM-CAU negara O ARG1 lainnya O ARG1 di O ARGM-LOC Asia B-LOC ARGM-LOC , O O maka O ARGM-MOD Rusia B-LOC ARG1 adalah O V negara O ARG1 terluas O ARG1 di O ARGM-LOC Benua O ARGM-LOC Asia B-LOC ARGM-LOC . O O Benua O ARG1 Asia B-LOC ARG1 terbagi O V menjadi O ARGM-MNR beberapa O ARG1 wilayah O ARG1 atau O O region O ARG1 yaitu O ARGM-MNR Asia B-LOC ARG1 Barat I-LOC ARG1 atau O O Asia B-LOC ARG1 Barat I-LOC ARG1 Daya I-LOC ARG1 ( O O Asia B-LOC ARG1 Timur I-LOC ARG1 Tengah I-LOC ARG1 ) O O , O O Asia B-LOC ARG1 Tengah I-LOC ARG1 , O O Asia B-LOC ARG1 Timur I-LOC ARG1 , O O Asia B-LOC ARG1 Selatan I-LOC ARG1 , O O Asia B-LOC ARG1 Tenggara I-LOC ARG1 dan O O Rusia B-LOC ARG1 . O O Masing-masing O ARG1 wilayah O ARG1 memiliki O V ciri O ARG1 atau O O karakteristik O ARG1 yang O O membedakannya O ARG1 dengan O ARGM-CAU wilayah O ARG1 lainnya O ARG1 . O O Pembagian O ARG1 tersebut O ARG1 lebih O ARGM-MNR didasari O V oleh O ARGM-CAU perbedaan O ARGM-CAU budaya O ARGM-CAU dibandingkan O ARGM-MNR aspek O ARG1 fisik O ARG1 wilayah O ARG1 . O O Pembagian O ARG1 Benua B-LOC ARG1 Asia I-LOC ARG1 menjadi O V sejumlah O ARG1 wilayah O ARG1 atau O O region O ARG1 dapat O ARGM-MOD dilihat O V pada O ARGM-LOC peta O ARGM-LOC bagan O ARGM-LOC berikut O ARGM-LOC ini O ARGM-LOC . O O Benua O ARG1 Amerika B-LOC ARG1 sering O ARGM-MNR juga O ARGM-MNR disebut O V sebagai O ARGM-MNR Benua B-LOC ARG2 Merah I-LOC ARG2 . O O Sebutan O ARG1 itu O ARG1 didapat O V karena O ARGM-CAU benua O ARG0 tersebut O ARG0 terdapat O V Suku B-ORG ARG1 Bangsa I-ORG ARG1 Indian I-ORG ARG1 . O O Suku B-ORG ARG0 Indian I-ORG ARG0 tidak O ARGM-NEG berkulit O V merah O ARG1 sebenarnya O ARGM-MNR kulit O ARG1 mereka O ARG1 terlihat O V merah O ARG1 karena O ARGM-CAU Suku B-ORG ARG0 Indian I-ORG ARG0 suka O ARGM-MNR melumuri O V kulit O ARG1 dengan O ARGM-MNR cat O ARG1 berwarna O ARGM-MNR merah O ARG1 . O O Benua O ARG1 Amerika B-LOC ARG1 terletak O V pada O ARGM-LOC 1700 B-TIME ARGM-LOC BT I-TIME ARGM-LOC – O O 350 B-TIME ARGM-LOC BB I-TIME ARGM-LOC dan O O 830 B-TIME ARGM-LOC LU I-TIME ARGM-LOC – O O 550 B-TIME ARGM-LOC LS I-TIME ARGM-LOC . O O Batas O ARG1 Benua O ARG1 Amerika B-LOC ARG1 ialah O V Samudra B-LOC ARG2 Arktik I-LOC ARG2 di O ARGM-LOC utara B-LOC ARGM-LOC , O O Laut B-LOC ARG1 Weddel I-LOC ARG1 , O O Samudra B-LOC ARG1 Atlantik I-LOC ARG1 , O O dan O O Samudra B-LOC ARG1 Pasifik I-LOC ARG1 di O ARGM-LOC selatan B-LOC ARGM-LOC , O O Samudra B-LOC ARG1 Atlantik I-LOC ARG1 di O ARGM-LOC timur B-LOC ARGM-LOC , O O serta O O Samudra B-LOC ARG1 Pasifik I-LOC ARG1 di O ARGM-LOC barat B-LOC ARGM-LOC . O O Benua O ARG1 Amerika B-LOC ARG1 merupakan O V benua O ARG1 terbesar O ARG1 kedua O ARG1 setelah O ARGM-CAU Asia B-LOC ARGM-CAU . O O Luas O ARG1 Benua B-LOC ARG1 Amerika I-LOC ARG1 mencapai O V 42.057.100 O ARG1 km2 O ARG1 . O O Perhatikanlah O V peta O ARG1 Benua B-LOC ARG1 Amerika I-LOC ARG1 berikut O ARG1 ini O ARG1 , O O cermatilah O V negara-negara O ARG1 yang O ARG1 menjadi O V bagiannya O ARG1 . O O Secara O ARGM-MNR geografis O ARGM-MNR , O O Amerika B-LOC ARG1 terbagi O V atas O ARGM-MNR empat O ARG1 kawasan O ARG1 atau O O region O ARG1 yakni O ARGM-MNR kawasan O ARG1 Amerika B-LOC ARG1 Selatan I-LOC ARG1 , O O Amerika B-LOC ARG1 Utara I-LOC ARG1 , O O Amerika B-LOC ARG1 Tengah I-LOC ARG1 , O O dan O O Kepulauan B-LOC ARG1 Karibia B-LOC ARG1 yang O O terletak O V di O ARGM-LOC sekitar O ARGM-LOC Amerika B-LOC ARGM-LOC bagian O ARGM-LOC tengah O ARGM-LOC . O O Sejumlah O ARG1 ahli O ARG1 geografi O ARG1 berpendapat O V bahwa O O Meksiko B-LOC ARG1 masuk O V ke O ARGM-DIR dalam O ARGM-DIR wilayah O ARGM-LOC Amerika B-LOC ARGM-LOC Tengah I-LOC ARGM-LOC . O O Peta O ARG1 berikut O ARG1 menggambarkan O V pembagian O ARG1 wilayah O ARG1 Benua B-LOC ARG1 Amerika I-LOC ARG1 . O O Benua O ARG1 Eropa B-LOC ARG1 dijuluki O V sebagai O ARGM-MNR benua O ARG2 biru O ARG2 . O O Ada O ARGM-EX dua O ARG1 alasan O ARG1 kenapa O ARGM-CAU disebut O V benua O ARG2 biru O ARG2 . O O Pertama O ARGM-ORD , O O mayoritas O ARG1 penduduk O ARG1 Eropa B-LOC ARG1 memiliki O V bola O ARG1 mata O ARG1 berwarna O ARGM-MNR biru O ARGM-MNR . O O Kedua O ARGM-ORD , O O sejak O ARGM-TMP zaman O ARGM-TMP dahulu O ARGM-TMP , O O banyak O ARGM-MNR kerajaan O ARG1 terkenal O ARG1 berada O V di O ARGM-LOC Benua B-LOC ARGM-LOC Eropa I-LOC ARGM-LOC sehingga O O dikenal O V adanya O ARG1 istilah O ARG1 darah O ARG1 biru O ARG1 ( O O bangsawan O ARG1 ) O O . O O Benua O ARG1 Eropa B-LOC ARG1 secara O ARGM-MNR fisik O ARGM-MNR sebenarnya O ARGM-MNR menjadi O V satu O ARG1 daratan O ARG1 dengan O ARGM-LOC Benua B-LOC ARGM-LOC Asia I-LOC ARGM-LOC . O O Keduanya O ARG1 hanya O ARGM-MOD dipisahkan O V oleh O ARGM-CAU sebuah O ARG1 pegunungan O ARG1 yaitu O O Pegunungan B-LOC ARG1 Ural I-LOC ARG1 . O O Namun O ARGM-ADV , O O umumnya O ARGM-MNR Eropa B-LOC ARG1 dan O O Asia B-LOC ARG1 masing-masing O ARGM-MNR dianggap O V sebagai O ARGM-MNR benua O ARG2 . O O Alasannya O ARGM-CAU , O O kedua O ARG1 benua O ARG1 tersebut O ARG1 memiliki O V budaya O ARG1 yang O O berbeda O ARG1 . O O Benua O ARG1 Eropa B-LOC ARG1 terletak O V pada O ARGM-LOC 90 B-TIME ARGM-LOC BB I-TIME ARGM-LOC – O O 600 B-TIME ARGM-LOC BT I-TIME ARGM-LOC dan O O 350 B-TIME ARGM-LOC LU I-TIME ARGM-LOC – O O 800 B-TIME ARGM-LOC LU I-TIME ARGM-LOC . O O Jika O ARGM-ADV dilihat O V letaknya O ARG1 , O O Benua B-LOC ARG1 Eropa I-LOC ARG1 berada O V di O ARGM-LOC luar O ARGM-LOC wilayah O ARGM-LOC tropis O ARGM-LOC . O O Artinya O ARGM-CAU , O O iklim O ARG1 di O ARGM-LOC wilayah O ARGM-LOC Benua B-LOC ARGM-LOC Eropa I-LOC ARGM-LOC adalah O V subtropis O ARG2 dan O O sedang O ARG2 . O O Karena O ARGM-CAU posisinya O ARGM-CAU , O O Benua B-LOC ARG1 Eropa I-LOC ARG1 mengalami O V empat O ARG1 musim O ARG1 , O O yaitu O ARGM-MNR musim O ARG1 semi O ARG1 , O O panas O ARG1 , O O gugur O ARG1 , O O dan O ARG1 dingin O ARG1 . O O Luas O ARG1 Benua B-LOC ARG1 Eropa I-LOC ARG1 mencapai O V 10.355.000 O ARG1 km2 O ARG1 . O O Secara O ARGM-MNR geografis O ARGM-MNR , O O Benua B-LOC ARG1 Eropa I-LOC ARG1 berbatasan O V dengan O ARGM-CAU Samudra B-LOC ARG2 Arktik I-LOC ARG2 di O ARGM-LOC utara B-LOC ARGM-LOC , O O Laut B-LOC ARG2 Tengah I-LOC ARG2 di O ARGM-LOC selatan B-LOC ARGM-LOC , O O Samudra B-LOC ARG2 Atlantik I-LOC ARG2 di O ARGM-LOC barat B-LOC ARGM-LOC , O O serta O O Benua B-LOC ARG2 Asia I-LOC ARG2 di O ARGM-LOC timur B-LOC ARGM-LOC . O O Batas O ARG1 Benua B-LOC ARG1 Eropa I-LOC ARG1 dengan O ARGM-CAU Benua B-LOC ARG1 Asia I-LOC ARG1 adalah O V Pegunungan B-LOC ARG2 Ural I-LOC ARG2 , O O Selat B-LOC ARG2 Dardanella I-LOC ARG2 , O O dan O O Laut B-LOC ARG2 Kaspia I-LOC ARG2 . O O Eropa B-LOC ARG1 terbagi O V atas O ARGM-MNR empat O ARG1 kawasan O ARG1 atau O O region O ARG1 yakni O ARGM-MNR kawasan O ARG1 Eropa B-LOC ARG1 Barat I-LOC ARG1 , O O Eropa B-LOC ARG1 Timur I-LOC ARG1 , O O Eropa B-LOC ARG1 Selatan I-LOC ARG1 , O O dan O O Eropa B-LOC ARG1 Utara I-LOC ARG1 . O O Apa O O yang O O mendasari O V pembagian O ARG1 wilayah O ARG1 tersebut O ARG1 ? O O Pembagian O ARG1 wilayah O ARG1 atau O O region O ARG1 tersebut O ARG1 lebih O ARGM-MNR pada O ARGM-MNR perbedaan O ARGM-CAU kondisi O ARG1 geografis O ARG1 yang O O mencakup O V aspek O ARG1 fisik O ARG1 dan O O budaya O ARG1 . O O Pada O ARGM-TMP saat O ARGM-TMP ini O ARGM-TMP pewilayahan O ARG1 semacam O ARG1 ini O ARG1 sudah O ARGM-MOD mulai O ARGM-MOD pudar O V dengan O ARGM-CAU adanya O ARGM-CAU ikatan O ARGM-CAU secara O ARGM-MNR ekonomi O ARGM-CAU dan O O politik O ARGM-CAU melalui O ARGM-MNR lembaga O ARGM-LOC Uni B-ORG ARG1 Eropa I-ORG ARG1 ( O O European B-ORG ARG1 Union I-ORG ARG1 ) O O . O O Walaupun O ARGM-ADV demikian O ARGM-ADV , O O regionalisasi O ARG1 secara O ARGM-MNR geografis O ARGM-MNR perlu O ARGM-MOD kalian O ARG0 ketahui O V seperti O ARGM-MNR tampak O ARGM-MNR pada O ARGM-LOC peta O ARGM-LOC berikut O ARGM-LOC ini O ARGM-LOC . O O Perjalanan O ARG1 kisah O ARG1 perkembangan O ARG1 manusia O ARG1 di O ARGM-LOC Kepulauan B-LOC ARGM-LOC Indonesia I-LOC ARGM-LOC tidak O ARGM-NEG dapat O ARGM-MOD kita O ARG0 lepaskan O V dari O ARGM-LOC keberadaan O ARG1 bentangan O ARG1 luas O ARG1 perbukitan O ARG1 tandus O ARG1 yang O ARG1 berada O V di O ARGM-LOC perbatasan O ARGM-LOC Kabupaten B-LOC ARGM-LOC Sragen I-LOC ARGM-LOC dan O O Kabupaten B-LOC ARGM-LOC Karanganyar I-LOC ARGM-LOC . O O Lahan O ARG1 itu O ARG1 dikenal O V dengan O ARGM-MNR nama O ARGM-MNR Situs B-LOC ARG1 Sangiran I-LOC ARG1 . O O Di O ARGM-LOC dalam O ARGM-LOC buku O ARGM-LOC Harry B-PER ARG1 Widianto I-PER ARG1 dan O O Truman B-PER ARG1 Simanjuntak I-PER ARG1 , O O Sangiran B-EVENT ARG1 Menjawab I-EVENT ARG1 Dunia I-EVENT ARG1 diterangkan O V bahwa O O Sangiran B-LOC ARG1 merupakan O V sebuah O ARG2 kompleks O ARG2 situs O ARG2 manusia O ARG2 purba O ARG2 dari O ARGM-LOC Kala B-TIME ARGM-TMP Pleistosen I-TIME ARGM-TMP yang O R-ARG2 paling O ARGM-MNR lengkap O ARGM-MNR dan O O paling O ARGM-MNR penting O ARGM-MNR di O ARGM-LOC Indonesia B-LOC ARGM-LOC , O O dan O O bahkan O O di O ARGM-LOC Asia B-LOC ARGM-LOC . O O Lokasi O ARG1 tersebut O ARG1 merupakan O V pusat O ARG1 perkembangan O ARG1 manusia O ARG1 dunia O ARG1 , O O yang O O memberikan O V petunjuk O ARG1 tentang O ARGM-CAU keberadaan O ARG1 manusia O ARG1 sejak B-TIME ARGM-TMP 150.000 I-TIME ARGM-TMP tahun I-TIME ARGM-TMP yang O O lalu O ARGM-TMP . O O Situs B-LOC ARG1 Sangiran I-LOC ARG1 itu O O mempunyai O V luas O ARG1 delapan O ARG1 kilometer O ARG1 pada O ARGM-LOC arah O ARGM-LOC utara-selatan O ARGM-LOC dan O O tujuh O ARG1 kilometer O ARG1 arah O ARGM-LOC timur-barat O ARGM-LOC . O O Situs B-LOC ARG1 Sangiran I-LOC ARG1 merupakan O V suatu O ARG1 kubah O ARG1 raksasa O ARG1 yang O O berupa O ARGM-MNR cekungan O ARG1 besar O ARG1 di O ARGM-LOC pusat O ARGM-LOC kubah O ARGM-LOC akibat O ARGM-CAU adanya O ARG1 erosi O ARG1 di O ARGM-LOC bagian O ARGM-LOC puncaknya O ARGM-LOC . O O Kubah O ARG1 raksasa O ARG1 itu O O diwarnai O V dengan O ARGM-MNR perbukitan O ARG1 yang O O bergelombang O ARG1 . O O Kondisi O ARG0 deformasi O ARG0 geologis O ARG0 itu O O menyebabkan O V tersingkapnya O V berbagai O ARG1 lapisan O ARG1 batuan O ARG1 yang O O mengandung O V fosil-fosil O ARG1 manusia O ARG1 purba O ARG1 dan O O binatang O ARG1 , O O termasuk O ARGM-MNR artefak O ARG1 . O O Berdasarkan O ARGM-CAU materi O ARG1 tanahnya O ARG1 , O O Situs B-LOC ARG1 Sangiran I-LOC ARG1 berupa O V endapan O ARG1 lempung O ARG1 hitam O ARG1 dan O O pasir O ARG1 fluvio-vulkanik O ARG1 , O O tanahnya O ARG1 tidak O ARGM-NEG subur O ARG1 dan O O terkesan O V gersang O ARG1 pada O ARGM-TMP musim O ARGM-TMP kemarau O ARGM-TMP . O O Situs O ARG0 Sangiran B-LOC ARG0 tidak O ARGM-NEG hanya O ARGM-ADV memberikan O V gambaran O ARG1 tentang O O evolusi O ARG1 fisik O ARG1 manusia O ARG1 saja O ARG1 , O O akan O ARGM-ADV tetapi O ARGM-ADV juga O ARGM-ADV memberikan O V gambaran O ARG1 nyata O ARG1 tentang O O evolusi O ARG1 budaya O ARG1 , O O binatang O ARG1 , O O dan O O juga O O lingkungan O ARG1 . O O Beberapa O ARG0 fosil O ARG1 yang O R-ARG1 ditemukan O V dalam O ARGM-LOC seri O ARG1 geologis-stratigrafis O ARG1 yang O R-ARG1 diendapkan O V tanpa O ARGM-NEG terputus O ARGM-MNR selama B-DATE ARGM-TMP lebih I-DATE ARGM-TMP dari I-DATE ARGM-TMP dua I-DATE ARGM-TMP juta I-DATE ARGM-TMP tahun I-DATE ARGM-TMP , O O menunjukkan O V tentang O O hal O ARG1 itu O ARG1 . O O Situs O ARG1 Sangiran B-LOC ARG1 telah O ARGM-MOD diakui O V sebagai O ARGM-PRD salah O ARGM-EXT satu O ARGM-EXT pusat O ARG1 evolusi O ARG1 manusia O ARG1 di O ARGM-LOC dunia O ARGM-LOC . O O Situs O ARG1 itu O ARG1 ditetapkan O V secara O ARGM-MNR resmi O ARGM-MNR sebagai O ARGM-PRD Warisan B-EVENT ARG1 Dunia I-EVENT ARG1 pada B-DATE ARGM-TMP 1996 I-DATE ARGM-TMP , O O yang O R-ARG1 tercantum O V dalam O ARGM-LOC nomor O ARG1 593 O ARG1 Daftar O ARG1 Warisan B-EVENT ARG1 Dunia I-EVENT ARG1 ( O O World O ARG1 Heritage O ARG1 List O ARG1 ) O O UNESCO B-ORG ARG1 . O O Sebelum O ARGM-TMP penemuannya O ARGM-TMP di O ARGM-LOC Trinil B-LOC ARGM-LOC , O O Eugene B-PER ARG0 Dubois I-PER ARG0 mengawali O V temuan O ARG1 Pithecantropus B-EVENT ARG1 erectus I-EVENT ARG1 di O ARGM-LOC Desa B-LOC ARGM-LOC Kedungbrubus I-LOC ARGM-LOC , O O sebuah O ARGM-LOC desa O ARGM-LOC terpencil O ARGM-LOC di O ARGM-LOC daerah O ARGM-LOC Pilangkenceng B-LOC ARGM-LOC , O O Madiun B-LOC ARGM-LOC , O O Jawa B-LOC ARGM-LOC Timur I-LOC ARGM-LOC . O O Desa O ARG1 itu O ARG1 berada O V tepat O ARGM-MNR di O ARGM-LOC tengah O ARGM-LOC hutan O ARGM-LOC jati O ARGM-LOC di O ARGM-LOC lereng O ARGM-LOC selatan O ARGM-LOC Pegunungan B-LOC ARGM-LOC Kendeng I-LOC ARGM-LOC . O O Pada O ARGM-TMP saat O ARGM-TMP Dubois B-PER ARG0 meneliti O V dua O ARG1 horizon O ARG1 / O ARG1 lapisan O ARG1 berfosil O ARG1 di O ARGM-LOC Kedungbrubus B-LOC ARGM-LOC ditemukan O V sebuah O ARG1 fragmen O ARG1 rahang O ARG1 yang O R-ARG1 pendek O ARG1 dan O O sangat O ARGM-MNR kekar O ARG1 . O O Prageraham O ARG0 itu O ARG0 menunjukkan O V ciri O ARG1 gigi O ARG1 manusia O ARG1 bukan O ARGM-NEG gigi O ARG1 kera O ARG1 , O O sehingga O ARGM-CAU diyakini O V bahwa O O fragmen O ARG1 rahang O ARG1 bawah O ARG1 tersebut O ARG1 milik O V rahang O ARG1 hominid O ARG1 . O O Pithecantropus B-EVENT ARG1 itu O ARG1 kemudian O ARGM-TMP dikenal O V dengan O ARGM-MNR Pithecantropus B-EVENT ARG2 A I-EVENT ARG2 . O O Trinil B-LOC ARG1 adalah O V sebuah O ARG1 desa O ARG1 di O ARGM-LOC pinggiran O ARGM-LOC Bengawan B-LOC ARGM-LOC Solo I-LOC ARGM-LOC , O O masuk O ARGM-LOC wilayah O ARGM-LOC administrasi O ARGM-LOC Kabupaten B-LOC ARGM-LOC Ngawi I-LOC ARGM-LOC , O O Jawa B-LOC ARGM-LOC Timur I-LOC ARGM-LOC . O O Tinggalan O ARG1 purbakala O ARG1 telah O ARGM-MOD lebih O ARGM-TMP dulu O ARGM-TMP ditemukan O V di O ARGM-LOC daerah O ARGM-LOC ini O ARGM-LOC jauh O ARGM-TMP sebelum O ARGM-TMP von B-PER ARG0 Koenigswald I-PER ARG0 menemukan O V Sangiran B-LOC ARG1 pada B-DATE ARGM-TMP 1934 I-DATE ARGM-TMP . O O Ekskavasi O ARG1 yang O R-ARG1 dilakukan O V oleh O ARG0 Eugene B-PER ARG0 Dubois I-PER ARG0 di O ARGM-LOC Trinil B-LOC ARGM-LOC telah O ARGM-MOD membawa O V penemuan O ARG1 sisa-sisa O ARG1 manusia O ARG1 purba O ARG1 yang O R-ARG1 sangat O ARGM-MNR berharga O ARG1 bagi O ARGM-PRP dunia O ARG1 pengetahuan O ARG1 . O O Penggalian O ARG1 Dubois B-PER ARG0 dilakukan O V pada O ARGM-LOC endapan O ARG1 alluvial O ARG1 Bengawan B-LOC ARGM-LOC Solo I-LOC ARGM-LOC . O O Dari O ARGM-LOC lapisan O ARGM-LOC ini O ARGM-LOC ditemukan O V atap O ARG1 tengkorak O ARG1 Pithecanthropus B-EVENT ARG1 erectus I-EVENT ARG1 , O O dan O O beberapa O ARG1 buah O ARG1 tulang O ARG1 paha O ARG1 ( O O utuh O ARG1 dan O O fragmen O ARG1 ) O O yang O R-ARG1 menunjukkan O V pemiliknya O ARG0 telah O ARGM-MOD berjalan O V tegak O ARGM-MNR . O O Tengkorak O ARG1 Pithecanthropus B-EVENT ARG1 erectus I-EVENT ARG1 dari O ARGM-LOC Trinil B-LOC ARGM-LOC sangat O ARGM-MNR pendek O ARG1 tetapi O O memanjang O V ke O ARGM-DIR belakang O ARGM-DIR . O O Tulang O ARG1 kening O ARG1 sangat O ARGM-MNR menonjol O V dan O O di O ARGM-LOC bagian O ARGM-LOC belakang O ARGM-LOC mata O ARGM-LOC , O O terdapat O V penyempitan O ARG1 yang O R-ARG1 sangat O ARGM-MNR jelas O ARG1 , O O menandakan O V otak O ARG1 yang O R-ARG1 belum O ARGM-NEG berkembang O V . O O Pada O ARGM-LOC bagian O ARGM-LOC belakang O ARGM-LOC kepala O ARGM-LOC terlihat O V bentuk O ARG1 yang O R-ARG1 meruncing O ARG1 yang O O diduga O V pemiliknya O ARG0 merupakan O V perempuan O ARG2 . O O Berdasarkan O ARGM-CAU kaburnya O ARGM-CAU sambungan O ARGM-CAU perekatan O ARGM-CAU antartulang O ARGM-CAU kepala O ARGM-CAU , O O ditafsirkan O V individu O ARG0 ini O ARG0 telah O ARGM-MOD mencapai O V usia O ARG1 dewasa O ARG1 . O O Selain O ARGM-DIS tempat-tempat O ARGM-LOC di O ARGM-LOC atas O ARGM-LOC , O O peninggalan O ARG1 manusia O ARG1 purba O ARG1 tipe O ARG1 ini O ARG1 juga O ARGM-DIS ditemukan O V di O ARGM-LOC Perning B-LOC ARGM-LOC , O O Mojokerto B-LOC ARGM-LOC , O O Jawa B-LOC ARGM-LOC Timur I-LOC ARGM-LOC ; O O Ngandong B-LOC ARGM-LOC , O O Blora B-LOC ARGM-LOC , O O Jawa B-LOC ARGM-LOC Tengah I-LOC ARGM-LOC ; O O dan O O Sambungmacan B-LOC ARGM-LOC , O O Sragen B-LOC ARGM-LOC , O O Jawa B-LOC ARGM-LOC Tengah I-LOC ARGM-LOC . O O Temuan O ARG1 berupa O ARG1 tengkorak O ARG1 anak-anak O ARG1 berusia O ARG1 sekitar O ARGM-TMP 5 B-DATE ARGM-TMP tahun I-DATE ARGM-TMP oleh O ARG0 penduduk O ARG0 yang O R-ARG0 sedang O ARGM-PRP membantu O V penelitian O ARG1 Koenigswald B-PER ARG1 dan O O Duyfjes B-PER ARG1 perlu O ARGM-MOD untuk O ARGM-MOD dipertimbangkan O V . O O Temuan O ARG1 itu O ARG1 menjadi O V bahan O ARG2 diskusi O ARG2 yang O R-ARG2 menarik O ARG2 bagi O ARGM-PRP para O ARGM-PRP ilmuwan O ARGM-PRP . O O Metode O ARG1 pengujian O ARG1 penanggalan O ARG1 potasium-argon O ARG1 yang O R-ARG1 digunakan O V oleh O ARG0 Teuku B-PER ARG0 Jakob I-PER I-ARG0 dan O O Curtis B-PER I-ARG0 terhadap O ARGM-ADV batu O ARG1 apung O ARG1 yang O R-ARG1 terdapat O V di O ARGM-LOC sekitar O ARGM-LOC fosil O ARG1 tengkorak O ARG1 itu O ARG1 menunjukkan O V angka O ARG1 1,9 B-DATE ARG1 atau O O kurang O ARG1 lebih O ARG1 0,4 B-DATE ARG1 juta I-DATE ARG1 tahun I-DATE ARG1 . O O Pengujian O ARG1 juga O ARGM-DIS dilakukan O V dengan O ARGM-MNR mengambil O V sampel O ARG1 endapan O ARG1 batu O ARG1 apung O ARG1 dari O ARGM-LOC dalam O ARGM-LOC tengkorak O ARGM-LOC dan O O menunjukkan O V angka O ARG1 1,81 B-DATE ARG1 juta I-DATE ARG1 tahun I-DATE ARG1 . O O Hasil O ARG1 uji O ARG1 penanggalan-penanggalan O ARG1 tersebut O ARG1 menjadi O V perdebatan O ARG2 para O ARG2 ahli O ARG2 dan O O perlu O ARGM-MOD untuk O ARGM-MOD dikaji O V lebih O ARGM-MNR lanjut O ARGM-MNR . O O Bila O ARGM-ADV penanggalan O ARGM-ADV itu O ARGM-ADV benar O ARGM-ADV , O O maka O O tengkorak O ARG1 anak O ARG1 Homo B-EVENT ARG1 erectus I-EVENT ARG1 dari O ARGM-LOC Perning B-LOC ARGM-LOC , O O Mojokerto B-LOC ARGM-LOC ini O ARG1 merupakan O V individu O ARG2 Homo B-EVENT ARG2 erectus I-EVENT ARG2 tertua O ARG2 di O ARGM-LOC Indonesia B-LOC ARGM-LOC . O O Adakah O ARG1 di O ARGM-LOC antara O ARGM-LOC kamu O ARG1 yang O R-ARG1 tertarik O V untuk O ARGM-PRP melakukan O V pengujian O ARG1 ini O ARG1 ? O O Temuan O ARG1 Homo B-EVENT ARG1 erectus I-EVENT ARG1 juga O ARGM-DIS ditemukan O V di O ARGM-LOC Ngandong B-LOC ARGM-LOC , O O yaitu O ARGM-PRD sebuah O ARG1 desa O ARG1 di O ARGM-LOC tepian O ARGM-LOC Bengawan B-LOC ARGM-LOC Solo I-LOC ARGM-LOC , O O Kabupaten B-LOC ARGM-LOC Blora I-LOC ARGM-LOC , O O Jawa B-LOC ARGM-LOC Tengah I-LOC ARGM-LOC . O O Ciri-ciri O ARG1 ini O ARG1 menunjukkan O V Homo B-EVENT ARG2 erectus I-EVENT ARG2 ini O ARG2 lebih O ARGM-ADV maju O ARG2 bila O ARGM-ADV dibandingkan O V dengan O ARGM-COM Homo B-EVENT ARG2 erectus I-EVENT ARG2 yang O R-ARG2 ada O ARG2 di O ARGM-LOC Sangiran B-LOC ARGM-LOC . O O Manusia O ARG1 Ngandong B-LOC ARG1 diperkirakan O V berumur O V antara O ARG1 300.000-100.000 B-DATE ARG1 tahun I-DATE ARG1 . O O Berdasarkan O ARGM-CAU beberapa O ARGM-CAU penelitian O ARGM-CAU yang O R-ARGM-CAU dilakukan O ARGM-CAU oleh O ARG0 para O ARG0 ahli O ARG0 , O O dapatlah O V direkonstruksi O V beberapa O ARG1 jenis O ARG1 manusia O ARG1 purba O ARG1 yang O R-ARG1 pernah O ARGM-TMP hidup O V di O ARGM-TMP zaman B-TIME ARGM-TMP praaksara I-TIME ARGM-TMP . O O Jenis O ARG1 manusia O ARG1 purba O ARG1 ini O ARG1 terutama O ARGM-MNR berdasarkan O ARGM-CAU penelitian O ARGM-CAU von B-PER ARG0 Koenigswald I-PER ARG0 di O ARGM-LOC Sangiran B-LOC ARGM-LOC tahun B-DATE ARGM-TMP 1936 I-DATE ARGM-TMP dan O O 1941 I-DATE ARGM-TMP yang O R-ARG0 menemukan O V fosil O ARG1 rahang O ARG1 manusia O ARG1 berukuran O ARG1 besar O ARG1 . O O Dari O ARGM-CAU hasil O ARGM-CAU rekonstruksi O ARGM-CAU ini O ARGM-CAU kemudian O ARGM-TMP para O ARG0 ahli O ARG0 menamakan O V jenis O ARG1 manusia O ARG1 ini O ARG1 dengan O ARGM-MNR sebutan O ARG2 Meganthropus B-EVENT ARG2 paleojavanicus I-EVENT ARG2 , O O artinya O V manusia O ARG1 raksasa O ARG1 dari O ARGM-LOC Jawa B-LOC ARGM-LOC . O O Jenis O ARG1 manusia O ARG1 purba O ARG1 ini O ARG1 memiliki O V ciri O ARG2 rahang O ARG2 yang O R-ARG2 kuat O ARG2 dan O O badannya O ARG2 tegap O ARG2 . O O Diperkirakan O V makanan O ARG1 jenis O ARG1 manusia O ARG1 ini O ARG1 adalah O V tumbuh-tumbuhan O ARG2 . O O Masa O ARG1 hidupnya O ARG1 diperkirakan O V pada O ARGM-TMP zaman B-TIME ARGM-TMP Pleistosen I-TIME ARGM-TMP Awal I-TIME ARGM-TMP . O O Jenis O ARG1 manusia O ARG1 ini O ARG1 didasarkan O V pada O ARGM-CAU penelitian O ARGM-CAU Eugene B-PER ARG0 Dubois I-PER ARG0 tahun B-DATE ARGM-TMP 1890 I-DATE ARGM-TMP di O ARGM-LOC dekat O ARGM-LOC Trinil B-LOC ARGM-LOC , O O sebuah O ARGM-LOC desa O ARGM-LOC di O ARGM-LOC pinggiran O ARGM-LOC Bengawan B-LOC ARGM-LOC Solo I-LOC ARGM-LOC , O O di O ARGM-LOC wilayah O ARGM-LOC Ngawi B-LOC ARGM-LOC . O O Setelah O ARGM-TMP direkonstruksi O V terbentuk O V kerangka O ARG1 manusia O ARG1 , O O tetapi O O masih O ARGM-MOD terlihat O V tanda-tanda O ARG1 kera O ARG1 . O O Oleh O ARGM-CAU karena O ARGM-CAU itu O ARGM-CAU jenis O ARG1 ini O ARG1 dinamakan O V Pithecanthropus B-EVENT ARG2 erectus I-EVENT ARG2 , O O artinya O V manusia O ARG1 kera O ARG1 yang O R-ARG1 berjalan O ARG1 tegak O ARG1 . O O Jenis O ARG1 ini O ARG1 juga O ARGM-DIS ditemukan O V di O ARGM-LOC Mojokerto B-LOC ARGM-LOC , O O sehingga O ARGM-CAU disebut O V Pithecanthropus B-EVENT ARG2 mojokertensis I-EVENT ARG2 . O O Jenis O ARG1 manusia O ARG1 purba O ARG1 yang O R-ARG1 juga O ARGM-DIS terkenal O V sebagai O ARGM-PRD rumpun O ARGM-PRD Homo B-EVENT ARGM-PRD erectus I-EVENT ARGM-PRD ini O ARG1 paling O ARGM-MNR banyak O ARGM-MNR ditemukan O V di O ARGM-LOC Indonesia B-LOC ARGM-LOC . O O Diperkirakan O V jenis O ARG1 manusia O ARG1 purba O ARG1 ini O ARG1 hidup O V dan O O berkembang O V sekitar O ARGM-TMP zaman B-TIME ARGM-TMP Pleistosen I-TIME ARGM-TMP Tengah I-TIME ARGM-TMP . O O Fosil O ARG1 jenis O ARG1 Homo B-EVENT ARG1 ini O ARG1 pertama O ARGM-TMP diteliti O V oleh O ARG0 von B-PER ARG0 Reitschoten I-PER ARG0 di O ARGM-LOC Wajak B-LOC ARGM-LOC . O O Penelitian O ARG1 dilanjutkan O V oleh O ARG0 Eugene B-PER ARG0 Dubois I-PER ARG0 bersama O ARG0 kawan-kawan O ARG0 dan O O menyimpulkan O V sebagai O ARGM-PRD jenis O ARG2 Homo B-EVENT ARG2 . O O Ciri-ciri O ARG1 jenis O ARG1 manusia O ARG1 Homo B-EVENT ARG1 ini O ARG1 muka O ARG2 lebar O ARG2 , O O hidung O ARG2 dan O O mulutnya O ARG2 menonjol O V . O O Dahi O ARG1 juga O ARGM-DIS masih O ARGM-MOD menonjol O V , O O sekalipun O ARGM-ADV tidak O ARGM-NEG semenonjol O V jenis O ARG1 Pithecanthropus B-EVENT ARG1 . O O Bentuk O ARG1 fisiknya O ARG1 tidak O ARGM-NEG jauh O ARGM-MNR berbeda O V dengan O ARGM-COM manusia O ARG2 sekarang O ARG2 . O O Hidup O V dan O O perkembangan O ARG1 jenis O ARG1 manusia O ARG1 ini O ARG1 sekitar O ARGM-TMP 40.000 B-DATE ARGM-TMP – O O 25.000 B-DATE ARGM-TMP tahun I-DATE ARGM-TMP yang O ARGM-TMP lalu O ARGM-TMP . O O Tempat-tempat O ARG1 penyebarannya O ARG1 tidak O ARGM-NEG hanya O ARGM-ADV di O ARGM-LOC Kepulauan B-LOC ARGM-LOC Indonesia I-LOC ARGM-LOC , O O tetapi O ARGM-ADV juga O ARGM-ADV di O ARGM-LOC Filipina B-LOC ARGM-LOC dan O O Cina B-LOC ARGM-LOC Selatan I-LOC ARGM-LOC . O O Homo B-EVENT ARG1 sapiens I-EVENT ARG1 dengan O O pendahulunya O ARG1 , O O Homo B-EVENT ARG1 erectus I-EVENT ARG1 . O O Rangka O ARG1 Homo B-EVENT ARG1 sapiens I-EVENT ARG1 kurang O ARGM-MNR kekar O ARG1 posturnya O ARG1 dibandingkan O V Homo B-EVENT ARG2 erectus I-EVENT ARG2 . O O Salah O ARG1 satu O ARG1 alasannya O ARG1 karena O ARGM-CAU tulang O ARG1 belulangnya O ARG1 tidak O ARGM-NEG setebal O ARG2 dan O O sekompak O ARG2 Homo B-EVENT ARG2 erectus I-EVENT ARG2 . O O Hal O ARG0 ini O ARG0 mengindikasikan O V bahwa O O secara O ARGM-MNR fisik O ARGM-MNR Homo B-EVENT ARG1 sapiens I-EVENT ARG1 jauh O ARGM-MNR lebih O ARGM-MNR lemah O ARG1 dibanding O ARGM-COM sang O ARG2 pendahulu O ARG2 tersebut O ARG2 . O O Di O ARGM-LOC lain O ARGM-LOC pihak O ARGM-LOC , O O ciri-ciri O ARG0 morfologis O ARG0 maupun O O biometriks O ARG0 Homo B-EVENT ARG0 sapiens I-EVENT ARG0 menunjukkan O V karakter O ARG1 yang O R-ARG1 lebih O ARGM-MNR berevolusi O ARG1 dan O O lebih O ARGM-MNR modern O ARG1 dibandingkan O ARGM-COM dengan O ARGM-COM Homo B-EVENT ARG2 erectus I-EVENT ARG2 . O O Sebagai O ARGM-ADV misal O ARGM-ADV , O O karakter O ARG1 evolutif O ARG1 yang O R-ARG1 paling O ARGM-MNR signifikan O ARG1 adalah O V bertambahnya O ARG1 kapasitas O ARG1 otak O ARG1 . O O Segi-segi O ARG0 morfologis O ARG0 dan O O tingkatan O ARG0 kepurbaannya O ARG0 menunjukkan O V ada O O perbedaan O ARG1 yang O R-ARG1 sangat O ARGM-MNR nyata O ARG1 antara O ARGM-ADV kedua O ARG1 spesies O ARG1 dalam O ARGM-LOC genus O ARGM-LOC Homo B-EVENT ARGM-LOC tersebut O ARG1 . O O Homo B-EVENT ARG0 sapiens I-EVENT ARG0 akhirnya O ARGM-TMP tampil O V sebagai O ARGM-PRD spesies O ARG2 yang O R-ARG2 sangat O ARGM-MNR tangguh O ARG2 dalam O ARGM-LOC beradaptasi O V dengan O ARGM-MNR lingkungannya O ARG1 , O O dan O O dengan O ARGM-MNR cepat O ARGM-MNR menghuni O V berbagai O ARG1 permukaan O ARG1 dunia O ARG1 ini O ARG1 . O O Berdasarkan O ARGM-CAU bukti-bukti O ARGM-CAU penemuan O ARGM-CAU , O O sejauh O ARGM-TMP ini O ARGM-TMP manusia O ARG1 modern O ARG1 awal O ARG1 di O ARGM-LOC Kepulauan B-LOC ARGM-LOC Indonesia I-LOC ARGM-LOC dan O O Asia B-LOC ARGM-LOC Tenggara I-LOC ARGM-LOC paling O ARGM-MOD tidak O ARGM-NEG telah O ARGM-TMP hadir O V sejak B-DATE ARGM-TMP 45.000 I-DATE ARGM-TMP tahun I-DATE ARGM-TMP yang I-DATE ARGM-TMP lalu O O . O O ( O O iii O O ) O O mulai O ARGM-TMP di O ARGM-TMP sekitar O ARGM-TMP 4000 B-DATE ARGM-TMP tahun I-DATE ARGM-TMP lalu I-DATE ARGM-TMP muncul O V penghuni O ARG1 baru O ARG1 di O ARGM-LOC Kepulauan B-LOC ARGM-LOC Indonesia I-LOC ARGM-LOC yang O R-ARG1 dikenal O V sebagai O ARGM-PRD penutur O ARG2 bahasa O ARG2 Austronesia B-PER ARG2 . O O Berdasarkan O ARGM-CAU karakter O ARGM-CAU fisiknya O ARGM-CAU , O O makhluk O ARG1 manusia O ARG1 ini O ARG1 tergolong O V dalam O ARGM-LOC ras O ARG2 Mongolid B-PER ARG2 . O O Beberapa O ARG1 spesimen O ARG1 ( O O penggolongan O ARG1 ) O O manusia O ARG1 Homo B-EVENT ARG1 sapiens I-EVENT ARG1 dapat O ARGM-MOD dikelompokkan O V sebagai O ARGM-PRD berikut O ARG2 , O O Manusia O ARG1 Wajak B-LOC ARG1 ( O O Homo B-EVENT ARG1 wajakensis I-EVENT ARG1 ) O O merupakan O V satu-satunya O ARG1 temuan O ARG1 di O ARGM-LOC Indonesia B-LOC ARGM-LOC yang O R-ARG1 untuk O ARGM-TMP sementara O ARGM-TMP dapat O ARGM-MOD disejajarkan O V perkembangannya O ARG1 dengan O ARGM-COM manusia O ARG2 modern O ARG2 awal O ARG2 dari O ARGM-TMP akhir B-TIME ARGM-TMP Kala I-TIME ARGM-TMP Pleistosen I-TIME ARGM-TMP . O O Pada O ARGM-TMP tahun B-DATE ARGM-TMP 1889 I-DATE ARGM-TMP , O O manusia O ARG1 Wajak B-LOC ARG1 ditemukan O V oleh O ARG0 B.D. B-PER ARG0 van I-PER ARG0 Rietschoten I-PER ARG0 di O ARGM-LOC sebuah O ARGM-LOC ceruk O ARGM-LOC di O O lereng O ARGM-LOC pegunungan O ARGM-LOC karst O ARGM-LOC di O O barat O ARGM-LOC laut O ARGM-LOC Campurdarat B-LOC ARGM-LOC , O O dekat O ARGM-LOC Tulungagung B-LOC ARGM-LOC , O O Jawa B-LOC ARGM-LOC Timur I-LOC ARGM-LOC . O O Sartono B-PER ARG0 Kartodirjo I-PER ARG0 ( O O dkk O ARG0 ) O O menguraikan O V tentang O ARGM-PRP temuan O ARG1 itu O ARG1 , O O berupa O ARG2 tengkorak O ARG2 , O O termasuk O ARG2 fragmen O ARG2 rahang O ARG2 bawah O ARG2 , O O dan O O beberapa O ARG2 buah O ARG2 ruas O ARG2 leher O ARG2 . O O Temuan O ARG1 Wajak B-LOC ARG1 itu O ARG1 adalah O V Homo B-EVENT ARG2 sapiens I-EVENT ARG2 . O O Dengan O ARGM-ADV demikian O ARGM-ADV dapat O ARGM-MOD dikatakan O V bahwa O O manusia O ARG1 Wajak B-LOC ARG1 bertubuh O ARG1 tinggi O ARG1 dengan O ARGM-MNR isi O ARG1 tengkorak O ARG1 yang O R-ARG1 besar O ARG1 . O O Manusia O ARG0 Wajak B-LOC ARG0 mempunyai O V ciri-ciri O ARG1 baik O ARG1 Mongoloid B-PER ARG1 maupun O O Austromelanesoid B-PER ARG1 . O O Diperkirakan O V dari O ARGM-LOC manusia O ARGM-LOC Wajak B-LOC ARGM-LOC inilah O ARGM-LOC sub-ras O ARG1 Melayu B-PER ARG1 Indonesia I-PER ARG1 dan O O turut O ARGM-ADV pula O ARGM-ADV berevolusi O V menjadi O V ras O ARG2 Austromelanesoid B-PER ARG2 sekarang O ARGM-TMP . O O Hal O ARG1 itu O ARG1 dapat O ARGM-MOD dilihat O V dari O ARGM-LOC ciri O ARG1 tengkoraknya O ARG1 yang O R-ARG1 sedang O ARG1 atau O O agak O ARG1 lonjong O ARG1 itu O ARG1 berbentuk O V agak O ARGM-MNR persegi O ARG2 di O ARGM-LOC tengah-tengah O ARGM-LOC atap O ARGM-LOC tengkoraknya O ARGM-LOC dari O ARGM-LOC muka O ARGM-DIR ke O ARGM-DIR belakang O ARGM-DIR . O O Beberapa O ARG1 ciri O ARG1 lain O ARG1 juga O ARGM-DIS memperlihatkan O V ciri-ciri O ARG2 kedua O ARG2 ras O ARG2 di O ARGM-LOC atas O ARGM-LOC . O O Temuan O ARG0 Wajak B-LOC ARG0 menunjukkan O V pada O ARGM-REC kita O ARGM-REC bahwa O O sekitar O ARGM-TMP 40.000 B-DATE ARGM-TMP tahun I-DATE ARGM-TMP yang I-DATE ARGM-TMP lalu I-DATE ARGM-TMP Indonesia B-LOC ARGM-LOC sudah O ARGM-MOD didiami O V oleh O ARGM-CAU Homo B-EVENT ARG1 sapiens I-EVENT ARG1 yang O R-ARG1 rasnya O ARG1 sukar O ARG1 dicocokkan O V dengan O ARGM-COM ras-ras O ARG2 pokok O ARG2 yang O R-ARG2 terdapat O V sekarang O ARGM-TMP , O O sehingga O ARGM-ADV manusia O ARG1 Wajak B-LOC ARG1 dapat O ARGM-MOD dianggap O V sebagai O ARGM-PRD suatu O ARG2 ras O ARG2 tersendiri O ARG2 . O O Manusia O ARG0 Wajak B-LOC ARG0 tidak O ARGM-NEG langsung O ARGM-MNR berevolusi O V dari O ARGM-SRC Pithecanthropus B-EVENT ARG2 , O O tetapi O ARGM-ADV mungkin O ARGM-MOD tahapan O ARG1 Homo B-EVENT ARG1 neanderthalensis I-EVENT ARG1